500 Yıllık Şeyh Hasanlı Zaviyesi Vakfı

 

MİLADÎ 1530 (HİCRÎ 937) TARİHLİ ŞEYH HASAN KÖYÜ'NE AİT VAKIFNÂME

 

Malatya'nın Muşar (Baskil) Nahiyesi'ne bağlı Şeyh Hasanlu (Şeyhhasan) Köyü'nde medfun olan ve Şeyh Hasanlı Seyyîdlerin atası olan Seyyîd Şeyh Ahmed Dede'nin Seyyîd Ebul Vefâ evlâdından olduğuna dair ve miladî 1254 tarihinde Sultan Alaeddîn Keykubâd tarafından kendisine Vakıf verildiğine ve Zaviye sahibi olduğuna dair Vakıfnâme Belgesi:

 

"Vakf-ı Zaviye-i Şeyh Hasanlu tabi-i nahiye-i Muşar nam-ı diger Seyyid (Ebûl Vefâ) ki merhumü’l-mağfürleh Sultân Alaeddîn (Keykubâd) nevverallahu merkadehu iki başın bile vakf eylemiş.

 

Karye-i Şeyh Hasanlu tabi-i Muşar

Tamam malikane ce canib-i divani. Hasıl 178

 

Mezra-i Özbek tabi-i nahiye-i m. İki başı. Hasıl 312

 

Mezra-i Beyru tabi-i nahiye-i mezbure. Hasıl 200

 

Mezra-i Üç Bölük tabi-i nahiye-i mezbure. Hasıl 200

 

Mezra-i Hori tabi-i nahiye-i mezbure. Hasıl 200

 

Yekun 1090

 

Zikr olan karye mezari’in tamam malikaneleri ve canib-i divanileri merhum Seyyid Ebu'l Vefa Tâcu'l-Ârifîn kaddesallahu sırrahu'l âzîz evlâdından Şeyh Ahmed Tavîl el-mülakkab el-Cemî nevverallâhu merkadehunun vakf idüği merhum Sultân Alaeddîn (Keykubâd)’in iki yüz seksen dört yıl tarihle müverrah vakıfnamesi ve sonra şuhud-ı udul şehadetleri ile bir defa dahi sabit olduğunı yüz otuz dört yıl tarihle müverrah şer’i hüccetleri ve sahih murabba’at-ı sultânîyyeleri olduğundan gayrı min zalikü’z-zaman ila haze'l-ân bilâ-fasl vakfıyyet üzere tasarruf etdüklerine cem-i gafir mine'l-müslimîn şehâdet eyledükleri ecîlden ber karar-ı sâbık defter-i cedîde vakf-ı mukârrer kayd olundı..."

 

[BOA, TD 156, s. 41-42]

GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİ İLE

"Şeyh Hasanlı Zaviyesi Vakfı, Muşar nahiyesine bağlı olup diğer bir adıyla Seyyid Ebû’l Vefâ Zaviyesi diye anılır. Merhum ve mağfur Sultan Alâeddîn Keykubâd – Allah kabrini nurlandırsın – bu vakfı, her iki başıyla birlikte vakfetmiştir.

Şeyh Hasanlı Köyü, (Malatya'nın) Muşar (Şimdiki Baskil ilçesi) nahiyesine bağlıdır.

 

Bütün malikâne ve divanî tarafa ait olup, geliri 178'dir.

 

Özbek Mezrası, aynı nahiyeye bağlıdır.

Her iki başı (iki büyük arazi parçası) ile birlikte vakfedilmiştir. Geliri 312'dir.

 

Beyru Mezrası, aynı nahiyeye bağlıdır. Geliri 200'dür.

 

Üç Bölük Mezrası, aynı nahiyeye bağlıdır. Geliri 200'dür.

 

Hori Mezrası, aynı nahiyeye bağlıdır. Geliri 200'dür.

 

Toplam gelir: 1090.

 

Yukarıda zikredilen köy ve mezraların tamamı, malikâne statüsünde olup divanî tarafa aittir. Bunlar, merhum Seyyid Ebû’l Vefâ Tâcu’l-Ârifîn – Allah sırlarını aziz kılsın – evlâdından olan Şeyh Ahmed Tavîl, lakabı el-Cemî – Allah kabrini nurlandırsın – tarafından vakfedilmiştir.

Bu vakıf, merhum Sultan Alâeddîn Keykubâd zamanında, iki yüz seksen dört yıl tarihli (Miladî 1255-1256) vakfiye ile resmî şekilde tescil edilmiştir. Daha sonra adil şahitlerin şahitlikleriyle, bir defa daha yüz otuz dört yıl tarihli (Miladî 1400-1401) şer‘î hüccetlerle sabit olduğu belgelenmiştir. Ayrıca sahih ve dört köşe sultanî beratlar da mevcuttur. Bunlardan başka, o zamandan bu zamana kadar hiç kesintisiz vakfiye şartlarına uygun şekilde tasarruf edilmiş olduğu, pek çok Müslümanın şehadetiyle sabit olmuştur. Bu sebeplerle, evvelki kayıtlara dayanarak, yeni tanzim edilen deftere mukarrer vakıf olarak kaydedilmiştir."

 

Belgeyi bize ulaştıran Fırat Üniversitesi Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Korkmaz ŞEN Hocamıza teşekkür ediyoruz...

 

Yazan: Muhammed Can Delice (Şeyh Hasanlı)